Mayıs 20, 2025
Blog

Lojistik sektöründe genellikle yüklerin bir noktadan diğerine taşınması dikkat çekse de depolama hizmetleri de lojistiğin bir diğer önemli kısmıdır. Özellikle küresel ticarette e-ticaretin yükselişi, depolama hizmetlerinin önemini bir kez daha ortaya çıkarmaktadır. Ancak birçok işletme, ürünlerin yanlış yerleştirilmesi veya depo içinde düzensiz akış nedeniyle “dar boğaz” denilen operasyonel tıkanıklıklarla karşı karşıya kalmaktadır. Bu tür darboğazlar, teslimat gecikmelerine, personel verimsizliğine ve müşteri memnuniyetsizliğine yol açabilir.

İşte bu noktada slotlama, yani ürünlerin depoda en doğru yerlere yerleştirilmesini planlama süreci devreye girer. Depolamada slotlama stratejileri, depo içi hareketleri optimize ederek zaman kayıplarını büyük oranda önler, depolama sürecindeki iş gücünü etkin kullanır ve depolama sürecindeki genel operasyonel performansı büyük oranda pozitif olarak iyi hale getirir.

ABC Analizi ile Ürün Sınıflandırması

Slotlamanın temel taşlarından biri olan ABC analizi, ürünleri satış hacmine ve hareketlilik düzeyine göre sınıflandırır. ABC analizi ile ürün sınıflandırılması, slotlama da büyük bir avantaj sağlar. ABC analizi ile ürün sınıflandırılması şu şekilde yapılır;

A Sınıfı ürünler, en çok satılan ve en hızlı sirküle olan ürünlerdir. Bu ürünler depoda erişimi en kolay noktalara konumlandırılır.
B Sınıfı ürünler, orta seviye hareketliliğe sahip ürünlerdir. Orta derecede erişilebilir alanlara yerleştirilir.
C Sınıfı ürünler ise nadiren sipariş edilen, düşük hacimli ürünlerdir ve en az erişilen raflara yerleştirilir.

ABC sınıflandırma yöntemi, toplama sürelerini azaltır ve çalışanların daha az eforla daha fazla işlem yapmasına olanak tanır. Aynı zamanda yanlış ürün toplama riskini düşürerek operasyonel hataları da en aza indirir.

Slotlamada Sezonluk ve Kampanya Ürünlerinin Önceliklendirilmesi

Depolarda yılın belirli dönemlerinde talep gören sezonluk ürünlerin ya da kampanya ürünlerinin doğru slotlanması, depolama sistemlerinde operasyonel başarı için kritik bir faktördür. Özellikle yılbaşı, bayram, okul sezonu gibi dönemlerde bazı ürünlerin satış hacmi büyük ölçüde artar. ABC slotlama stratejisinin bir benzeri burada yapılarak depolama hizmetlerinin aksaması büyük ölçüde engellenebilir.

Girişe yakın, kolay ulaşılabilir alanlara yerleştirilmelidir.
Sipariş yoğunluğuna göre yeniden konumlandırılmalıdır.
Kampanya süresi biter bitmez yerleri güncellenmelidir.

Slotlamada sezonluk ürünleri önceliklerine göre düzenleme stratejisi, yoğun dönemlerde sipariş hazırlama sürecini hızlandırırken, stok yönetimini de daha etkin hale getirir.

Teknoloji Destekli Slotlama Sistemlerinin Kullanımı

Geleneksel slotlama yöntemlerinin ötesine geçmek isteyen lojistik paydaşları için teknolojik çözümler büyük avantaj sunar. Modern depo yönetim sistemleri ile gelişmiş algoritmalar yardımıyla ürünleri en ideal noktalara otomatik olarak yerleştirebilir. Teknoloji destekli slotlama sistemlerinin sağladığı bazı faydalar şöyle sıralanabilir;

Satış verilerini analiz eder,
Sipariş eğilimlerini belirler,
Ürünlerin birlikte sipariş edilme olasılığına göre “birlikte slotlama” stratejileri geliştirir.

Ayrıca teknoloji bazlı bu slotlama sistemleri gerçek zamanlı verilerle depo yöneticilerine anlık önerilerde bulunabilir. Böylece insan kaynaklı manuel hatalar büyük oranda azaltılır, operasyonel hız artar ve darboğaz riski minimize edilir.

Ürün Özelliklerine Göre Slotlama

Bir depoda ürün çeşitliliği fazlaysa bu özelliklere göre slotlama yapılması oldukça önemlidir. Özellikle ağırlık, hacim ve kırılabilir özellikleri gibi değişkenlere bağlı olarak doğru bir slotlama şansına sahip olabilirsiniz. Ürün özelliklerine göre slotlama yaparken şunlara dikkat edebilirsiniz;

Ağır ürünler alt raflarda tutulmalı, böylece kaldırma işlemleri sırasında iş güvenliği sağlanmalıdır.
Küçük ama hızlı dönen ürünler göz hizasında olmalı, zaman kazandırmalıdır.
Soğuk zincir ürünleri özel alanlara, kırılgan ürünler ise düşük titreşimli bölgelerde yer almalıdır.

Ürünlerin sahip olduğu fiziksel ve kimyasal özelliklere göre bir slotlama stratejisi gütmeniz depo güvenliğini de büyük oranda sağlayacaktır. Ayrıca soğuk zincir ürünü gibi hassas yapıdaki ürünleri doğru bir noktada slotlamak ürünlerinizin çok daha uzun süreli bir raf ömrüne de sahip olmasına imkân verecektir.

Slotlamada Devir Analizi

Devir oranı analizi, slotlama stratejilerinin en önemli unsurlarından biridir. Depolarda ürünlerin hareket hızına göre yerleştirilmesi, operasyonel verimliliği büyük oranda pozitif etkiler.

Özellikle A sınıfı ürünler, yani sıklıkla toplanan ve yüksek sipariş hacmine sahip ürünler, deponun kolay erişilebilir noktalarda bulunmalıdır. Bu ürünlerin depodaki ana koridorun kenarında veya toplama bölgelerinin hemen yakınında slotlanması, çalışanların yürüme mesafesini azaltır ve sipariş hazırlama süresini önemli ölçüde kısaltır.

Ayrıca, bu slotlama yöntemi depo içi trafik akışını düzenleyerek dar boğaz oluşumunu da engeller. Sıklıkla ihtiyaç duyulan ürünlere hızlı erişim sağlanması, hem müşteri siparişlerinin zamanında tamamlanmasına katkı sağlar hem de çalışan verimliliğini artırır.

Devir oranına dayalı slotlama uygulamaları, depo yönetiminde hem zaman hem de maliyet açısından önemli kazanımlar sağlayarak işletmenin rekabet gücünü güçlendirir.