4,5 milyonluk nüfusu ve 65 milyar dolarlık Gayri Safi Yurtiçi Hasılası ile Panama Kuzey ve Güney Amerika ülkeleri arasında gelişen bir ekonomi olarak dikkat çekmektedir. 22 bin dolarlık kişi başı milli geliri ile dikkat çeken Panama’nın ticaret hacmi ise 65 milyar doları aşmaktadır.
Ülkenin ithalat ve ihracat faaliyetleri çoğu zaman dengeli bir biçimde seyretmektedir. 2018 verilerine göre Panama senede 30 milyar dolarlık ihracat hacmine sahiptir. Buna karşın ülke her yıl yaklaşık 35 milyar dolarlık ithalat gerçekleştirmektedir. Ülkenin en büyük ticari partnerleri arasında Çin, ABD, Meksika, Singapur ve Kosta Rika yer alır. Panama küresel ticaretin %5’lik bir kısmının geçiş noktasında bulunan önemli bir ülkedir. Bununla birlikte söz konusu küresel mineral ticareti olduğunda Panama’nın önemi bir kat daha artmaktadır. Ülke dünya çapındaki mineral ticaretinin neredeyse 5’te 1’inin geçiş güzergahında yer almaktadır. Aynı zamanda ülkedeki serbest ticaret bölgelerinin dünya ticaretine katkıları da yadsınamaz düzeydedir. Türkiye ve Panama arasındaki ticari münasebetler ise büyük ölçüde ülkemiz lehine seyretmektedir. Türkiye’den Panama’ya gerçekleştirilen ihracatın miktarı yıllık 250 milyon dolardır. Ülkemiz ise Panama’dan senede ortalama 15 milyon dolarlık ithalat gerçekleştirmektedir. Ülkemizden Panama’ya ihraç edilen mallar arasında başı gemi inşa sanayi ürünleri, mücevherat, demir-çelik ve hazır giyim ürünleri çekmektedir. Türkiye ise Panama’dan ağırlıklı olarak dondurulmuş deniz ürünleri, meyve-sebze ve deri ürünleri ithal etmektedir.
Panama Denizyolu Taşımacılığı
Denizyolu taşımacılığı Amerika kıtasının keşfedilmesinden bu yana hem Kuzey hem de Güney Amerika ülkeleriyle Avrupa Kıtası arasındaki ticari faaliyetlerde büyük rol oynamıştır. Ancak Panama Kanalı’nın Panama’yı bu ülkeler arasında ayrıcalıklı bir konuma taşıdığını belirtmek gerekir. Kanal en kuzey ucundan en güney ucuna kadar bütünlük arz eden Amerika kıtalarının arasındaki tek geçiş noktası olma özelliğine sahiptir. Atlantik Okyanusu’nda seyreden ticaret gemilerinin Pasifik Okyanusu’na kısa yoldan geçiş yapabilmelerinin tek yolu Panama Kanalı’dır. Dolayısıyla denizyolu taşımacılığının Panama ticareti için olduğu kadar Panama’nın de küresel denizyolu ticareti için kritik bir öneme sahip olduğunu ifade edebiliriz.
Türkiye ve Panama arasındaki ticari ilişkilerde de denizyolu taşımacılığı en sık tercih edilen nakliye modudur. Panama’dan Türkiye’ye gönderilen ürünler Cebelitarık Boğazı’nı geçtikten sonra Akdeniz üzerinden İzmir, Mersin, İstanbul ve Kocaeli limanlarına ulaşır. Ülkemizden Panama’ya ihraç edilen ürünler ise aynı rotayı takip ederek; Cebelitarık Boğazı’nı geçtikten sonra Pasifik Okyanusu üzerinden Panama’daki Manzanillo, Cristobal ve Colon limanlarına sevk edilir.
Panama Havayolu Taşımacılığı
Havayolu taşımacılığının kökleri denizyolu ve karayolu taşımacılığı kadar eskilere uzanmamaktadır. Buna karşın gerek hızlı gerekse de güvenli bir sevkiyat metodu olması sebebiyle havayolu taşımacılığı son dönemlerde uluslararası ticaretin en çok tercih edilen nakliye modlarından birisi haline gelmiştir. Havayolu nakliyesi Türkiye ve Panama arasındaki ticari faaliyetlerde de önemli bir yere sahiptir. Ancak havayolu taşımacılığı iki ülke arasında daha çok Türkiye’den Panama’ya gönderilen sevkiyatlarda tercih edilmektedir. Örnek vermek gerekirse Türkiye’den Panama’ya gönderilen altın, gümüş ve ağır sanayi ürünlerinin sevkiyatı havayolu ile gerçekleştirilmektedir.