Yaşanan üç yıllık pandemiye bağlı durağanlığın ardından, nihayet çoğu lojistik piyasası eğiliminin salgın öncesi duruma yaklaştığını, bazı perakendeciler için stok seviyelerinin yeniden dengelendiğini ve sözleşme ve spot fiyatların karışımının normal seviyelere döndüğü 2023’ün sonu itibariyle kendini hissettirmeye başladı.

2024 yılında lojistik sektörü, Panama ve Süveyş Kanalları’nın etkisi, nearshoring nedeniyle ortaklıklara duyulan ihtiyaç ve maliyet açısından rekabetçi taşımacılık gibi birçok değişkeni göz önünde bulundurması gerekiyor.

Dünya Ticaretinin Can Damarları: Panama ve Süveyş Kanalı

Birbirine bağlı olan dünyanın kırılganlığını ortaya koyan Panama ve Süveyş Kanallarında son dönemde yaşanan aksaklıklar, denizyolu taşımacılığı üzerinde önemli bir küresel etki yaratmıştır.

Küresel ticaretin yaklaşık %12’sini gerçekleştiren Süveyş Kanalı, Husilerin kargo gemilerine yönelik saldırılarındaki artış nedeniyle büyük nakliye hatlarının rotalarını değiştirdiğini gördü. Bu durum lojistik sektörünü alt üst etti. Nakliye rotalarının yeniden yönlendirilmesi, özellikle 1 Ocak 2024’te yürürlüğe giren AB Emisyon Ticareti Planının uygulanmasıyla daha uzun transit süreleri ve daha yüksek yakıt maliyetleri ile sonuçlanmaktadır.

Panama Kanalı kendi zorluklarıyla karşı karşıya kalmıştır. El Niño olayının daha da kötüleştirdiği önemli yağış açıkları nedeniyle su seviyeleri önemli ölçüde düşmüştür. Bu durum gemileri yüklerini hafifletmeye zorlamış ve Panama Kanalı İdaresi’nin gemilere ek ücret uygulamasına yol açmıştır.

Devam eden kuraklık, kanalın iklim değişkenliğine karşı kırılganlığının altını çizdi. Ayrıca, küresel iklim değişikliği karşısında kanalın uzun vadeli sürdürülebilirliğine ilişkin endişeleri de arttırmıştır.

Kısacası, 2024’ün ilk dönemi lojistiğin, güncel siyasi olaylar ve iklimsel koşullarla sınanmasıyla başlamıştır.

Nearshoring

2023 yılındaki siyasi gerilimler,  ABD’nin Çin’den yaptığı ithalatta düşüşe sebep oldu. Sonuç olarak, Meksika ve Kanada ABD ithalatının en büyük tedarikçileri haline geldi. Amerika kıtası içindeki bu durum, yeni ticari bir dengenin kurulmasına da ön ayak olmaktadır.

 WSJ’ye göre buna ek olarak, Avrupa’nın yanı sıra Hindistan, Tayland ve Vietnam gibi bazı Asya ülkelerinden yapılan ithalatta da kayda değer bir artış yaşandı. Pandeminin bitişiyle birlikte global ticaretin canlanması neticesinde ticari rotalar yeni bir görünüme sahip oldu.

Karbon Salınımı Düzenlemesi Yürürlüğe Girdi

Avrupa Birliği son yıllarda birçok alanda küresel iklim krizi için sayısız önlem alıyor. Bu önlemler arasında lojistik sektörü de önemli bir yer kaplıyor.

1 Ocak 2024 tarihinden itibaren gemi işletmecilerinin, geminin en az bir AB limanına uğradığı durumlarda AB Emisyon Ticaret Sistemi (AB ETS) üzerinden karbon kredisi satın almaları gerekecek.

Şimdilik, yük gemilerinin yaptıkları karbon salınımının %40’ını kapsayacak olan bu kredi sisteminin 2027 ve sonrasında yapılan karbon salınımının tamamını kapsayacak şekilde olması tahmin ediliyor. Karbon salınımı vergilerinin artışının taşımacılık sektörüne mali olarak nasıl etki edeceği de belirsizliğini koruyor.