Brexit’in Lojistik Süreçlere Etkisi Nasıl Olacak?

Birleşik Krallık’ın Avrupa Birliği’nden ayrılması anlamına gelen terim olan Brexit süreci, şubat ayında resmi olarak tamamlanacaktır. Yapılan referandum sonucunda halkın %52’lik kesimi Birleşik Krallık’ın Avrupa Birliği’nden çekilmesi taraftarı olmuştur. 2016 yılından beri yürütülen süreç, Avrupa Birliği ülkeleri ve Birleşik Krallık ile ticaret anlaşması olan ülkeleri yakından ilgilendirmektedir. Brexit sürecinin lojistik açısından en önemli sorunu, Birleşik Krallık’ın Avrupa Birliği’nden ayrılmasının ardından tedarik zinciri ve lojistik sektörünün yaşaması olası belirsizliklerdir. Lojistik sektörü ve bileşenlerinin bu belirsizliklere karşı ne önlemler alacağı, nasıl bir yol izleyeceği merak konusudur. Bu konuya ek olarak Birleşik Krallık’ın, başta Avrupa Birliği ülkeleri olmak üzere ticari paydaşlarıyla serbest ticaret anlaşması yapması da gündemdedir.

Türkiye ile Avrupa Birliği arasında çeşitli ticaret anlaşmaları ve Gümrük Birliği anlaşması olması nedeniyle, ülkemizde faaliyet gösteren lojistik firmaları da bu süreçten etkilenecektir. Brexit’in lojistik süreçlerine etkisi, atılacak yeni adımların ardından etkisini göstermeye başlayacaktır. Şirketlerin Birleşik Krallık ile AB’nin karşılıklı gerçekleştirdiği anlaşmaları yakından takip etmesi gerekmektedir. Sürecin lojistik sektörüne olan etkisi birden fazla kanal aracılığıyla etkisini göstermektedir. Lojistik firmalarının maliyetleri, ticaret anlaşmaları, sınır kontrolleri ve devletler tarafından belirlenen yasalarda çeşitli güncellemelerin söz konusu olması beklenmektedir. Brexit’in ardından, lojistik sektörünün çeşitli yenilikler ve önlemler geliştirerek mevcut sürecin olumsuz etkilerinden kurtulması beklenmektedir.

Brexit Sebebiyle Yaşanan Belirsizlikler Sektörü Olumsuz Etkiliyor

Brexit’in yürürlüğe girmesinin ardından Avrupa Birliği ve Birleşik Krallık ile ticaret anlaşmalarına sahip olan ülkelerin lojistik firmaları bu süreçten olumsuz yönde etkilenebilir. Brexit anlaşması sonucu hem taşımacılık hem de lojistik sektöründe birtakım endişeler yaşanması olasıdır. Avrupa Birliği’nin en büyük 2. ekonomisi konumunda yer alan Birleşik Krallık’ın birlikten ayrılması sonucunda tedarik zinciri alanında bazı belirsizler yaşanmasına neden olmuştur. Ticaret ve lojistik kuruluşları, Brexit sürecinin uluslararası karayolu taşımacılığı başta olmak üzere tedarik zinciri akışını tehlikeye sokacağını düşünmektedir. Hem lojistik firmalarının hem de anlaşmalı devletlerin süreçten olumsuz şekilde etkilenmesi mümkündür. Yaşanan belirsizlikler sonucunda, ticaret hacminin azalması söz konusudur. Ticaret hacminin azalması sonucunda ekonomik büyümenin zarar görmesi mümkün görünmektedir.

Brexit’in tedarik zincirini de önemli ölçüde bozabileceği görüşünde olan yetkililer aynı zamanda, karayolu taşımacılığı pazarına ve işgücüne olan erişimin sekteye uğramasından da endişe duymaktadır. Brexit lojistik kanadında çeşitli belirsizliklere yol açtığından dolayı sektörün pratik bir şekilde acil önlemler alması gerekir. Brexit sonrası, gümrük belgeleri, ülkeler arası sağlanan geçiş izinleri, trafik uygulamaları, trafik cezaları, sürüş kuralları gibi çeşitli belgelerde değişmelerin yaşanması söz konusu olabilecektir. Brexit öncesi, Birleşik Krallık ile ticaret yapan ülke ve firmalar, Avrupa Birliği standartlarını baz alıyordu. Şubat 2021 itibariyle, Birleşik Krallık’da geçerli olacak belgelerin karşılıklı olarak tanınması, ürün standartları, ağırlık ve boyut gibi ölçü kavramlarının uygulanıp uygulanmaması konusunda belirsizler devam etmektedir. Brexit sonrası tedarik zincirinde kopmaların yaşanacağı öngörülmektedir. Bu öngörünün en önemli nedeni Avrupa Birliği’nde yaşanan şoför sorunudur. Avrupa Birliği sınırları içerisinde vatandaşların pasaport ya da vize gibi prosedürlerle çok fazla uğraşmadan serbest dolaşım şansına sahip olduğu biliniyor. Brexit sonrası Avrupa’da serbest şekilde dolaşamayacak olan Birleşik Krallık vatandaşları, yaşanabilecek olası şoför sorununun habercisi niteliğindedir. Ek olarak, anlaşma sonrası tüm prosedürlerin yeniden gözden geçirileceğini belirtmekte fayda bulunmaktadır. Ehliyet, dijital ulaşım belgeleri gibi çeşitli dokümanların sınır kontrolüne takılacağı ve mevcut şoförlerin çalışma izin sorunlarının başlayacağı düşünülmektedir.

Brexit Lojistik Süreçlerini Etkileyebilir

Brexit sonucu yaşanacak belirsizliklerin en önemli kanalları lojistik ve ticaret olarak ifade edilmektedir. Birleşik Krallık’ın çeşitli ülkelere yapmış olduğu ihracat hareketlerinin neredeyse yarısı Avrupa Birliği sınırlarından geçmektedir. Bu sebeple süreç sonrası Birleşik Krallık’ın Avrupa Birliği üyeleriyle yeni anlaşmalar imzalayarak ihracat hacmini koruması gerekecektir. Aksi takdirde Brexit sonrası, Birleşik Krallık’ın Gayrisafi Yurtiçi Hasılası’nın olumsuz yönde etkilenmesi kaçınılmazdır. Lojistik sektörü açısından da Birleşik Krallık’ın ihracat hacmi önemlidir. Yeni anlaşmalar yapılmadığı takdirde lojistik operasyonlara olan talepte azalmalar meydana gelebilir. Böyle bir senaryoda Birleşik Krallık, AB üyesi olmayan diğer ülkelerle anlaşma yoluna giderek, yeni ihracat rotaları oluşturmayı hedefleyebilir. Brexit süreci nedir sorusunun cevabına ek olarak, Birleşik Krallık’ın Avrupa Birliği haricinde yeni ticaret ortakları arayışı içerisine gireceği öngörülebilir. Yüksek kapasite sebebiyle, olası senaryolardan biri ya da birkaçının uygulamaya geçmesinin zaman alabileceğini belirtmekte fayda bulunmaktadır.

Brexit anlaşması nedir sorusunun ardından, Brexit’in lojistik sürecine olan etkilerinden bahsetmek gerekir. Olası ve öngörülebilir senaryolar arasında çeşitli sınır kontrolleri de yer almaktadır. Anlaşma sonucunda sınır kontrollerinin güncellenmesi gerekeceğinden dolayı lojistik sektörünün bu noktada yapıcı yöntemler geliştirmesi gerekir. Birleşik Krallık’tan hareket ederek Avrupa Birliği sınırlarına yol alan tır ve kamyon gibi taşıma araçlarının oranında ufak değişmeler gözlemlenebilir. Bu değişimlere ek olarak, lojistik sektöründe bulunan firmaların daha sıkı bir şekilde kontrolden geçmesi söz konusu olacaktır. Böyle bir durum karşısında lojistik sektörünün verimliliğinde değişkenlik yaşanacağı düşünülebilir. Sıkı kontroller ve artan denetimler sonucunda, lojistik işlemlerinin yavaşlaması mümkündür. Avrupa Birliği üyelerinin ülkelerine giriş yapacak tır ve kamyonlar, uzun denetim kuyruklarına ve çeşitli prosedürlere takılarak vakit kaybedecektir. Sınır kontrollerinin değişime uğraması lojistik sektörü için oldukça önemli konu başlıkları arasında yer alır.

Brexit Anlaşması Maddeleri ve Lojistiğe Etkileri

Brexit’in lojistik süreçlerine olan etkilerinden biri de sürücü eksikliğidir. Avrupa Birliği’nden ayrılma süreci yaşayan Birleşik Krallık, ihracat işlemlerinin gerçekleşmesi esnasında sürücü eksikliği yaşayabilir. Brexit ekonomik etkileri olarak da değerlendirilen sürücü eksikliği problemi, karayolu taşımacılığı sektörünü olumsuz yönde etkileyecektir. Brexit anlaşması maddeleri gereğince Birleşik Krallık, Avrupa Birliği pazarından ayrılacağından lojistik sektörünün sürücü sorunu gibi çeşitli problemlerin yaşanması olasıdır. Avrupa Birliği vatandaşı olan sürücülerin, Birleşik Krallık merkezli çalışmaları sekteye uğrayacaktır. Sıkılaşacak olan kontroller sonucunda, AB vatandaşı olan sürücülerin Birleşik Krallık merkezli lojistik firmalarında çalışmasının zor hale gelmesi öngörülmektedir.

Brexit sonucu lojistik sektöründe değişim ve yenilikler öngörülmektedir. Birleşik Krallık ve Avrupa Birliği arasında yaşanan bu ayrılık sonucunda çeşitli yasal prosedürlerde düzenlemelere gidilmiştir. Bunun sonunca hem ulaşım hem de lojistik sektöründe değişimlerin yaşanması kaçınılmazdır. Avrupa Birliği’nden ayrılan Birleşik Krallık, yasalarında çeşitli güncellemeler gerçekleştirmiştir. Yapılan değişiklikler sonucu lojistik sektöründe güçlü bir değişim olacağı öngörülmektedir. Brexit’in lojistik süreçlerine yansıyacağı en olumsuz etkilerden biri de artan lojistik maliyetleri olacaktır. Anlaşmanın ardından, lojistik firmalarının operasyon odaklı maliyetlerinin yükselmesi çok güçlü bir ihtimal olarak belirtilmektedir. Gümrük vergileri başta olmak üzere yasal giderlerde yaşanabilecek artışların Birleşik Krallık ile ticaret yapmak isteyen firmaların maliyetlerini yükseltmesi olasıdır. Artan maliyetler sebebiyle, operasyon verimliliğinde çeşitli azalmalar meydana gelebilir.