İstanbul, tarihin her döneminde kültür başkenti ve ticaret merkezi olmayı sürdürdü. Zaman içindeki değişimi çok dillendirilse de hâlâ turistleri hayran bırakmaya devam ediyor. Sadece turistler için değil yatırımcıların da ilgi odağında olan İstanbul’u, Argemonia‘nın yeni sayısında İstanbul Kalkınma Ajansı’nın yeni yayımladığı bir raporla “Uluslararası Girişimciler Perspektifinden” mercek altına aldık.

Uluslararası yatırımcı ve girişimcilerin hedef ülke belirleme stratejisi pandemi sonrası değişti. Uluslararası yatırımcılar, uyguladıkları bölgesel ve uluslararası stratejiler doğrultusunda yatırımlarını nitelikli insan kaynağına sahip ülkelere yönlendiriyor.

Tarihi değerleri, kültürel birikimi, nitelikli insan kaynağı, dinamik ekonomik yapısı, yükselen girişimcilik ekosistemi ve sosyokültürel yaşam standartlarıyla dünyanın önde gelen marka şehirleri arasında yer alan Türkiye’nin ticari başkenti İstanbul, tüm bu özellikleri sayesinde uluslararası yatırımcıların merceği altında.

2020 yılında Türkiye’ye gelen uluslararası doğrudan yatırımlarda İtalya, 977 milyon dolar ile ilk sırada yer alıyor.

Tarihin her döneminde küresel ticaretin merkezi olan İstanbul, dinamik ve zengin yapısıyla yalnızca uluslararası büyük şirketlerin değil uluslararası girişimcilerin de gözdesi. Ülkenin ekonomik ve sosyal kalkınmasının lokomotifi konumunda olan İstanbul, Avrupa ve Asya’yı birbirine bağlayan bir köprü olması sebebiyle uluslararası yatırımcılar için avantajlı ve uygun maliyetli bir bölge konumunda. İstanbul Kalkınma Ajansı’nın yeni yayımladığı “Uluslararası Girişimciler Perspektifinden İstanbul” raporu bunu, verilerle gösteriyor. Türkiye’nin ticari faaliyetlerinin dörtte üçünün gerçekleştiği İstanbul’da, bugün 200’den fazla ülkeyle ticari alışveriş gerçekleşiyor.

Yabancı Sermayeli Şirketlerin Yüzde 63’ü İstanbul’da

İstanbul, 2000’li yılların başından itibaren uyguladığı yabancı sermaye ve yatırım teşvik sistemi ile uluslararası sermayenin en çok tercih ettiği yatırım üslerinden biri olmayı sürdürüyor. 2019 yılında Türkiye’de kurulan 12 bin 634 yabancı sermayeli şirketin, yüzde 63’ü İstanbul’da yer alıyor. İstanbul Ticaret Odası ticaret sicili kayıtlarına göre, 2019 yılında 12 bin 644 yabancı yatırımcı tarafından toplam 3.4 milyar TL’lik sermaye tutarında şirket kuruldu. T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı verilerine göre ise İstanbul’da bugün 40 binden fazla uluslararası sermayeli şirket faaliyet gösteriyor. 2020 yılında Türkiye’ye gelen uluslararası doğrudan yatırımlarda İtalya, 977 milyon dolar ile ilk sırada yer alıyor. İtalya’yı sırasıyla 803 milyon dolar ile Amerika Birleşik Devletleri, 595 milyon dolar ile Hollanda, 498 milyon dolar ile İngiltere ve 437 milyon dolar ile Lüksemburg izliyor.

Avrupa’nın Sekizinci “En İyi İş Yapma Dostu” Şehri

İstanbul, fDi Magazine 2020/2021 Geleceğin Avrupa Şehirleri ve Bölgeleri Raporu’na göre Avrupa’nın 8’inci “en iyi iş yapma dostu” olan şehri seçildi. Ortadoğu ve Doğu Avrupalı firmalar arasında da geçiş noktası olma özelliğini bünyesinde barındıran İstanbul’dan, çoğunlukla Orta Doğu, Doğu Avrupa, Kuzey Afrika ve Orta Asya pazarları yönlendiriliyor. Stratejik konumu ve ulaşım kolaylığı nedeniyle uluslararası şirketlerin bölgesel üs olarak tercih ettiği İstanbul, diğer küresel kentler arasında öne çıkıyor. İstanbul’u tercih eden uluslararası girişimciler, dört saatlik bir uçuş ile yaklaşık 30 trilyon dolarlık pazara ve 1,5 milyar nüfusa erişebiliyor. İstanbul merkezli Türk Hava Yolları, 122 ülkede 255 noktaya ulaşım sağlıyor.

İstanbul, yatırım yapılabilecek geniş bir sektör yelpazesine sahip ve uluslararası start-up şirketleri için de büyük bir potansiyel taşıyor.

Geniş Sektör Yelpazesi

İstanbul, yatırım yapılabilecek geniş bir sektör yelpazesine sahip. Uluslararası yatırımcılar tarafından İstanbul’da yapılan en büyük yatırım ise yazılım ve yapay zekâ alanında yapılıyor. Bilişim alanında yapılan yatırımları ise sırasıyla tarım, enerji, e-ticaret, finansal teknoloji, gıda, medikal, otomotiv, denizcilik, insan kaynakları, kozmetik ve makro mobilite sektörleri izliyor. Bunun yanı sıra İstanbul’un; makine, savunma ve havacılık, lojistik, altyapı, finans, turizm, gayrimenkul gibi birçok sektör için de rekabet avantajına sahip yatırım fırsatları bulunuyor.

Uluslararası Girişimcilerin de Gözdesi

İstanbul’un girişimcilik ekosisteminden çıkıp dünyaya kazandırılan başarılı startup örneklerinin sayısı, yeni girişimcilere umut veriyor. İstanbul, uluslararası startup şirketleri için de büyük bir potansiyel taşıyor. Ayrıca şehir, startup şirketler için özellikle mühendislik ve AR-GE alanında nitelikli ve uygun insan kaynağı sunuyor. 2019 yılında İstanbul’a gelen uluslararası girişimci sayısının yüzde 54,9’u bilişim, perakende ve hizmetler sektörlerinde yoğunlaştı. Hizmetler sektörü, 3 bin 208 firma ve yaklaşık 1 milyar TL sermaye toplamı ile uluslararası girişimcilerin sayısal olarak en çok ilgi gösterdiği sektör oldu. Hizmetler sektörünü 3 bin 115 firma ve 852,7 milyon TL sermaye ile perakende, 615 girişimci ve 289,2 milyon TL sermaye ile bilişim sektörü takip etti. Uluslararası sermaye değeri açısından bakıldığında ise toplam uluslararası sermayenin yüzde 32,4’ü hizmetler, yüzde 25,3’ü perakende, yüzde 8,6’sı bilişim sektörlerinden oluşuyor.