Denizyolu taşımacılığı, birbirinden farklı özelliklere sahip ürünlerin yük gemileri aracılığıyla dünya çapında taşınmasını sağlayan bir lojistik türüdür. Ülke içinde taşımacılığı mümkün kılan denizyolu taşımacılığı aynı zamanda dünyanın çok farklı noktalarında bulunan ülkelerin ticari olarak birbirlerine bağlanabilmelerini de sağlar.

Denizyolu taşımacılığı için öne çıkan durumların başında da elbette gerekli belgeler geliyor. Gerek ticaret yapılan ülkenin sunmuş olduğu yasalar, uluslararası yasalar ve taşınılan ürünün türüne göre birçok belgenin taşıma öncesinde sırasında ve sonrasında hazırlanması gerekmektedir. Bazı belgeler her daim gerekliyken bazı belgeler de belirli dönemlerde ve anlarda hazır hale getirilmelidir.

Konşimento/ Bill of Lading

Konşimento, uluslararası ticarette kullanılan en önemli ve temel denizyolu taşımacılığı belgesidir. Deniz yoluyla yapılan her türlü taşımacılık işlemlerinde olmazsa olmaz denilen bu belge, yükün taşıyıcı tarafından kabul edildiğini ve belirli bir varış limanına gönderildiğini belgeler.

Aynı zamanda, yükün taşıyıcısı ve alıcısı arasında bir sözleşme görevi görmekte ve gönderilmiş olan yükü karşı tarafın teslim alınması için gereklidir. Konşimento, yükün taşıyıcısı tarafından hazırlanır ve imzalanır. Ayrıca, taşıyıcı ve alıcı tarafların da sırasıyla bu belgeyi imzalaması gerekmektedir.

Ayrıca, konşimento, taşımacılık işleminin gümrük beyannamesi için de gerekli bir belgedir. Bu belgede ne kadar ürünün taşındığı, bu ürünlerin genel statüsü ve nasıl taşınacağı gibi bilgiler de eksiksiz olarak bulunmalıdır. Kısacası konşimento, denizyolu taşımacılığında nüfus kağıdı görevine sahiptir.

Gemi İrsaliyesi (Mate’s Receipt)

Denizyolu taşımacılığının geçici kimlik belgesi konumuna sahip olan gemi irsaliyesi, konşimento öncesinde kullanılması gereken bir belge olarak bilinmektedir. Yükün gemiye yüklendiğini doğrulayan bu belge, geminin kaptanı veya temsilcisi tarafından düzenlenmekte ve konşimento hazırlanana kadar geçerliliğe sahiptir.

Gemi İrsaliyesi, yükün taşıma işlemi sırasında gemide tutulduğunu ve gemiden indirildiğini doğrular. Ayrıca, yükün gümrük işlemleri için gereklidir. Gemi İrsaliyesi, taşıma sürecinde yükün doğru bir şekilde takip edilmesine ve kayıt altına alınmasına da yardımcı olmaktadır. Denizyolu taşımacılığında başarılı bir süreç için bu belgenin de eksiksiz bir şekilde hazırlanması büyük önem taşır.

Ticari Fatura (Commercial Invoice)

Ticari Fatura, denizyolu taşımacılığı için olmazsa olmaz belgelerinden bir diğeri olarak karşınıza çıkacaktır. Bu belge yükün değerini, türünü ve miktarını göstermektedir. Özellikle ihracat ve ithalat işlemleri için ilgili ülkeler bu faturanın mutlaka bulunmasını şart koşar.

Ayrıca bu belge, yükün gönderildiği ve alıcısının bulunduğu ülkenin gümrük işlemleri için gereklidir ve yükün doğru bir şekilde değerlendirilmesine yardımcı olur. Ticari faturanın bir diğer önemi de yükün sigortalanmasını sağlamasıdır. Diğer yandan ticari fatura, kargonun doğru bir şekilde takip edilmesine ve ilgili mercilerce kayıt altına alınmasına yardımcı olur.

Navlun Faturası (Freight Invoice)

Navlun faturası, taşıma ücretini gösterir ve taşıyıcı tarafından düzenlenir. Bu belge yükün gönderildiği ve alıcısının bulunduğu ülkedeki  gümrük işlemlerinin sorunsuz bir biçimde tamamlanması için gereklidir.

Ayrıca, navlun faturası, yükün sigortalanması için de önem arz ediyor. Çünkü taşıma işleminin mali durumunu tam olarak gösterir ve taşımacılık şirketi ile partner  arasındaki mali durumun tam olarak kaydını sunar. Navlun faturası, taşıma ücretinin doğru ve adil bir şekilde belirlenmesine de yardımcı olur ve taşıma sürecinin sorunsuz bir şekilde ilerlemesini sağlar.

Denizyolu taşımacılığı hakkında daha detaylı bilgi sahibi olmak için Gemi Taşımacılığı Neden Tercih Edilmelidir? adlı blog yazısına göz atabilirsiniz.