Perishable kargo olarak da bilinen bozulabilir kargo, uygun koşullar sağlanmadığında ısı ve nem başta olmak üzere çevresel faktörlerden etkilenerek kısa sürede mevcut kalitesini yitirebilecek ve bozulabilecek maddelerin oluşturduğu kargoları tanımlar. Lojistiğin en ciddi ve hassas operasyonlarından olan bozulabilir kargo taşımacılığı, ürünün uygun saklama koşullarına bağlı kalarak teslim edilmesini kapsayan tüm süreçleri ifade etmektedir.
Dünya çapında bozulabilir kargo taşımacılığının üst sınırlarını belirlemek ve bu alanda küresel tedarik zinciri çözümleri sunmak için kurulan Perishable Logistics Network’ün (PLN) kurucu üyeleri arasında bulunan Globelink Ünimar, bozulabilir kargolarınızı en uygun koşullarda paketleyerek, istenilen her noktaya güvenle teslim etmektedir. Ürün özelliklerine uygun olarak ideal koşullarda muhafaza edilen bozulabilir kargolar, en doğru yükleme işlemleri gerçekleştirilerek varış noktasına teslim edilmektedir.
Bozulabilir kargo sınıfına giren kargolar içerisinde aşağıdaki ürün grupları yer alır:
- Taze veya dondurulmuş gıdalar,
- Süt ve süt ürünleri,
- Sebzeler,
- Meyveler,
- Yumurta,
- Aşılar, ilaçlar, ilaç sanayi ürünleri, tıbbi malzemeler ve eczacılık malzemeleri,
- Bitkiler ve çiçekler,
- Sağlık sektörü için numune taze kan ve organ.
Bozulabilir Kargo Taşımacılığı Nasıl Yapılır?
Bozulabilir kargo taşımacılığı yaparken en önemli konular arasında ürünlerin ısı ve nemden korunması yer almaktadır. Bozulabilir kargo taşımacılığında, ürünlerin özellikleri dikkate alınarak uluslararası standartlara uygun olarak paketleme yapılması gerekmektedir.
Bulunduğu ortam koşullarından etkilenerek bozulma riski taşıyan ürünlerin paketlemelerinin doğru şekilde yapılmasıyla riski en aza indirmek mümkündür. Niteliklerine göre belirli ısı, nem ve basınç oranı dikkate alınarak ürünlerin kalitesinin korunduğu perishable kargo taşımacılığı, uygun koşullar sağlandığı sürece tüm taşıma modları ile gerçekleştirilebilir.
Bozulabilir kargo taşımacılığı esnasında gerekli iklimlendirme koşullarının sağlanması oldukça önemlidir. Bu nedenle uygun araç seçimi yapılması gereklidir. Karayolu ile yapılan taşımalarda frigorifik araçların kullanılması tercih edilir. Bozulabilir özelliğe sahip tüm ürünler için uygun olan frigorifik araçlar ile tüm ürünler güvenle teslim edilebilir.
Denizyolu ile yapılan operasyonlarda soğutuculu konteyner olarak da tanımlanan reefer konteynerler kullanılır. Havayolu aracılığıyla taşınan bozulabilir ürünlerde ise farklı sıcaklıklara maruz kalmayı engellemek adına uygun paketlemeye ek olarak farklı şartlara maruz kalınmasını engellemek adına aktif sıcaklık kontrollü konteynerler, soğutmalı odalar veya dondurucular kullanılabilir.
Bozulabilir Kargoları Paketlerken Nelere Dikkat Etmek Gerekir?
Bozulabilir kargoları paketlerken özen gösterilmesi gereken bazı hususlar vardır. Ürünün niteliklerine uygun olarak belirlenen kargo etiketleri kullanmak bu standartların başında gelir. Bununla birlikte aşağıda sayılan detaylara da dikkat edilmesi gerekir:
- Taşıması yapılacak ürün, en uygun şekilde paketlenmelidir.
- Paket uygun boyutlu olmalı, ürüne zarar vermeyecek uluslararası standartlara uygun materyal tercih edilmelidir.
- Paketleme yapılırken ürünün özelliklerine göre iklimlendirme özelliğine sahip koruyucu kaplar tercih edilebilir.
- Ürünün taşınması esnasında kuru buz, jel dondurucu veya termal battaniye gibi alternatif yöntemler de tercih edilebilir.
- Ambalajlanması sıkıntılı ya da eksik olan ürünler hakkında tutanak tutularak yetkili merciler bilgilendirilmelidir.
Bozulabilir Kargo Taşımacılığında Belgelendirme Süreci
Sevkiyatı yapılan bozulabilir yük hakkında doldurulması ve uyulması gereken bazı belgeler bulunmaktadır. Bu belgede taşınan yükün cinsi, öngörülen taşıma süresi, taşınan aracın özellikleri ve yükün hangi sıcaklık ve nem değerlerinde taşınması gerektiği ile ilgili bilgiler bulunmaktadır.
Taşıma talimatları da denilen bu belge bir nevi yol haritasıdır. Ürünün öngörülen özelliklere göre taşınabilmesini sağlayan bir kontrol listesidir. Yine aynı şekilde bozulabilir yüklerin paketlenmesi ile ilgili de bir belgelendirme yapılmaktadır.
Bu belgede ürünün türü ve kullanılan paketlemenin özellikleri yer almaktadır. Ürünlerin standartlara uygun malzemeler ile paketlenmiş olması gerekir. Aksi durumda taşımacılık kurallarına uyulmamış olur.
Bozulabilir kargo taşımacılığında kullanılan bir diğer belgelendirme türü de gümrük belgeleridir. Gümrük belgeleri ürünlerin ne zaman nereden giriş ve çıkış yaptığının tespit edilmesi için gereklidir. Bu belge ürünlerin zamanında sevkiyatının yapılması açısından önemlidir.